een verborgen hoofdstuk (the faraway nearby)

Ik luister graag naar literaire podcasts. Een van mijn favorieten heet Bookworm en wordt gepresenteerd door Michael Silverblatt. Onlangs luisterde ik naar de aflevering waarin Rebecca Solnit te gast was. Ik pakte het boek waarover werd gesproken erbij (The Faraway Nearby) en besefte dat ik een deel van het boek nog niet gelezen heb.

Dat zit zo: onderaan iedere bladzijde staat een aparte zin gedrukt, die zinnen maken deel uit van een apart hoofdstuk/verhaal. Het is onderdeel van The Faraway Nearby, toch ook niet, het staat los, de zinnen zijn zelfs afgerasterd: wellicht een hoofdstuk dat niet in het geheel paste. Ik las The Faraway Nearby afgelopen zomer op Vlieland. Ik las het uit, stopte het in mijn tas om thuis die regels onderaan te lezen. Maar eenmaal thuis zette ik het boek bijna direct in mijn boekenkast; ik was de zinnen vergeten.

Vandaag heb ik alle zinnen naast elkaar gezet, het zijn 3162 woorden in totaal: het is een onzichtbaar hoofdstuk. Het gaat over nachtvlinders die de tranen van slapende vogels drinken, over Cupid en Psyche, over Rainer Maria Rilke, en heel veel meer. Enkele van mijn favoriete passages:

‘Moths drink the tears of sleeping birds. This is the title of a short scientific report from 2006, and the moths are a species on the island of Madagascar named Hemiceratoides hieroglyphica, but the title is a sentence, and the sentence reads like a ballad of one line or a history compressed down to its barest essentials.’ (p. 3-6)

‘Moths drink the tears of sleeping birds. The sentence can run away with you until you have forgotten science and the lack of sorrow in the tears of birds — in this case magpie robins and Newtonia birds — and remembered your own tears and pictured an asymmetrical relationship in which one sleeps and one is awake, one surrenders and one acquires. One is being and the other doing. The moth is alert, at work, stealing tears and flying through the night, because there is also night in this sentence, and wings of two kinds. As though the two characters were day and night itself, or as if the drinker fed on the dreamer the way the moon reflects the light of the unseen sun. That moths drink the tears of sleeping birds is a template for many things; it is a container of the familiar made strange, of sorrow turned into sustenance, of the myriad stories the natural world provides that are as uncannily resonant as any myth. The ancient Greeks used the words psyche for breath, for life, for the vital essence of life, for the soul, and sometimes for butterflies that were the emblem of the soul, though I wonder if a moth could also be a soul and if the Greek word encompasses them too.’ (p. 10-28)

‘Moths drink the tears. The word for teardrinkers is lachryphagous, and for the eaters of human flesh it is anthropophagous, and the rest of us feed on sorrow all the time. It is the essence of many of the most beautiful ballads and pop songs, and why sorrow and heartbreak are so delicious might have to do with the emotions it stirs in us, the empathy for others’ suffering, and the small comfort of not being alone with our own. With a sad song we feel a delicate grief, as though we mourn for three minutes a loss we can’t remember but taste again, sorrow like salt tears, and then close it up like a letter in the final notes. Sadness the blue like dusk, the reminder that all things are ephemeral, and that because there is time there is change and that another name for change, if you look back toward what is vanishing in the distance, is loss. But sadness is also beautiful, maybe because it rings so true and goes so deep, because it is about the distances in our lives, the things we lose, the abyss between what the lover and the beloved want and imagine and understand that may widen to become unabridgeable at any moment, the distance between the hope and the outset and the eventual outcome, the journeys we have to travel, including the last one out of being and on past becoming into the unimaginable: the moth flown into the pure dark. Or the flame. Australia’s endangered golden sun moth lives a long time underground, feeding on the roots of wallaby grass, and then metamorphoses into a diurnal moth without a mouth that has a few days to live and reproduce on stored energy. Other moths and butterflies also live brief lives without eating. And other moths drink the tears of sleeping birds.’ (p. 102-125)

2 opmerkingen:

  1. Anoniem17.2.15

    oh, lang leve de podcast, dat hoofdstukje mocht je echt niet missen, één van de mooiste stukjes van het boek - al was het vast ook leuk om een hele tijd later terug in het boek te kunnen duiken, en er wat nieuws uit op te vissen...

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. absoluut! wat me ook opviel was hoe de woorden onderaan de pagina relateerden aan de grote zus op de pagina. het is mogelijk dat dat aan mij ligt, ik zal er nog eens naar kijken. inderdaad een erg, erg mooi hoofdstukje, dat in ieder geval.

      Verwijderen

//

quoi?

ada limón adrienne rich ali smith alice notley alice oswald anne boyer anne brontë anne carson anne truitt anne vegter annie dillard antjie krog audre lorde bhanu kapil carry van bruggen catherine lacey cees nooteboom charlotte brontë charlotte salomon chimamanda ngozi adichie chris kraus christa wolf claire messud claire vaye watkins clarice lispector david whyte deborah levy durga chew-bose elif batuman elizabeth strout emily brontë emily dickinson emily ruskovich ester naomi perquin etty hillesum f. scott fitzgerald feminisme fernando pessoa han kang helen macdonald henri bergson henry david thoreau hermione lee herta müller jan zwicky janet malcolm jean rhys jeanette winterson jenny offill jessa crispin joan didion john berryman joke j. hermsen josefine klougart kate zambreno katherine mansfield kathleen jamie katja petrowskaja krista tippett layli long soldier leonard koren leonora carrington leslie jamison louise glück maggie anderson maggie nelson marcel proust margaret atwood maría gainza marie darrieussecq marie howe marja pruis mary oliver mary ruefle neil astley olivia laing patricia de martelaere paul celan paula modersohn-becker poetry poëzie rachel cusk rainer maria rilke raymond carver rebecca solnit robert macfarlane sara ahmed sara maitland seamus heaney siri hustvedt stefan zweig susan sontag svetlana alexijevitsj sylvia plath ta-nehisi coates teju cole terry tempest williams tess gallagher tjitske jansen tomas tranströmer tracy k. smith valeria luiselli virginia woolf vita sackville-west w.g. sebald yiyun li zadie smith

Blogarchief