kassandra/ christa wolf

Uit Kassandra van Christa Wolf (vert. Tinke Davids/ Van Gennep Amsterdam 1986/ met een nawoord van Margret Brügmann):

Spreken met mijn stem: het uiterste. Meer, iets anders, heb ik niet gewild. (p6)

Wie zal, en wanneer, de taal terugvinden. (p10)

Alles wat ze moeten weten zal zich voor hun ogen afspelen, en ze zullen niets zien. Zo is het nu eenmaal.
Nu kan ik gebruiken wat ik mijn leven lang geoefend heb: mijn gevoelens overwinnen door denken. (p. 10)

Ook zelfverwijt voorkomt dat de belangrijke vragen geformuleerd worden. (p10) 

Wat was er aan de hand. Waar woonde ik eigenlijk. Hoeveel werkelijkheden waren er in Troia nog naast de mijne, die ik toch had aangezien als de enige. Wie bepaalde de grenzen tussen het zichtbare en het onzichtbare. (p22)


(Ja, weinig vraagtekens. Ik vond de afwezigheid van die vraagtekens prettig; betwijfelt een zin die eindigt met een vraagteken vooral zichzelf?
Maar het volgende passage bevat wel een vraagteken. Wat betekent dat.)


Wat ik levend noem? Wat noem ik levend. Het moeilijkste niet schuwen, verandering brengen in het beeld dat je van jezelf hebt. (p23)

Er zijn geheimen die een mens verteren, en andere die hem sterker maken. (p32)

Veel later heb ik begrepen dat de manier waarop een mens tegenover zijn pijn staat meer verraadt over zijn toekomst dan de meeste andere voortekenen die ik ken. (p33)

Wie leeft zal zien. De gedachte komt bij me op dat ik in het geheim de geschiedenis van mijn angst zoek. Of juister gezegd: de geschiedenis van haar ontbreideling, of nog nauwkeuriger: van haar bevrijding. Ja, echt, angst kan bevrijd worden, en daarbij blijkt dat ze met alles en allen die onderdrukt zijn samenhangt. (p37)

Waarom worden verlangens die op vergissingen berusten altijd oppermachtig in ons? (p39)

Ik wist nog niet dat gevoelloosheid nooit vooruitgang betekent, en nauwelijks hulp biedt. Hoe lang heeft het niet geduurd voordat mijn gevoelens weer de lege zieleruimte binnenvloeiden. Mijn wedergeboorte gaf me niet alleen het heden terug, wat men leven noemt, ook het verleden werd voor mij opnieuw ontsloten (..). (p53)

Wie leeft is niet verloren. (p75)

Als een kind slaapt, zo zegt men, vliegt zijn ziel, een fraaie vogel, naar de zilveren olijf, en dan langzaam naar de ondergaande zon. Ziel, fraaie vogel. Soms licht als de aanraking van een veer, soms krachtig en pijnlijk voelde ik hoe ze zich in mijn borst bewoog. (p80)

Een ring, de buitenste die mij omsloten had, barstte open, viel neer, vele andere bleven. Het was een adem scheppen, een versoepelen van de gewrichten, een opbloeien van het vlees. (p90)

Ik heb een angst-geheugen. Een gevoelsgeheugen. (p107)

Wat niet zichtbaar, ruikbaar, hoorbaar, tastbaar is, bestaat niet. Het is het andere dat ze tussen hun scherpe distincties vermalen, het derde dat volgens hen helemaal niet bestaat, het glimlachend levende dat in staat is steeds weer zichzelf te reproduceren, het ongescheidene, geest in het leven, leven in de geest. (p108)

Het naamloze kwetsbare dat de mens tot mens maakt. (p115)

Ik geloof dat wij ons wezen niet kennen. Dat ik niet alles weet. Dus misschien komen er in de toekomst mensen die hun overwinning weten om te zetten in leven. (p118)

Tegen een tijd die om helden vraagt kunnen wij niets beginnen (..). (p139)

//

quoi?

ada limón adrienne rich ali smith alice notley alice oswald anne boyer anne brontë anne carson anne truitt anne vegter annie dillard antjie krog audre lorde bhanu kapil carry van bruggen catherine lacey cees nooteboom charlotte brontë charlotte salomon chimamanda ngozi adichie chris kraus christa wolf claire messud claire vaye watkins clarice lispector david whyte deborah levy durga chew-bose elif batuman elizabeth strout emily brontë emily dickinson emily ruskovich ester naomi perquin etty hillesum f. scott fitzgerald feminisme fernando pessoa han kang helen macdonald henri bergson henry david thoreau hermione lee herta müller jan zwicky janet malcolm jean rhys jeanette winterson jenny offill jessa crispin joan didion john berryman joke j. hermsen josefine klougart kate zambreno katherine mansfield kathleen jamie katja petrowskaja krista tippett layli long soldier leonard koren leonora carrington leslie jamison louise glück maggie anderson maggie nelson marcel proust margaret atwood maría gainza marie darrieussecq marie howe marja pruis mary oliver mary ruefle neil astley olivia laing patricia de martelaere paul celan paula modersohn-becker poetry poëzie rachel cusk rainer maria rilke raymond carver rebecca solnit robert macfarlane sara ahmed sara maitland seamus heaney siri hustvedt stefan zweig susan sontag svetlana alexijevitsj sylvia plath ta-nehisi coates teju cole terry tempest williams tess gallagher tjitske jansen tomas tranströmer tracy k. smith valeria luiselli virginia woolf vita sackville-west w.g. sebald yiyun li zadie smith

Blogarchief